حضور مدیر بیستک در افتتاحیه پنجمین نمایشگاه نقاشی کودکان کار و حاشیه نشین با موضوع ماهی سیاه کوچولو صمد بهرنگی – خانه هنرمندان ایران – مرداد ۱۴۰۱

حضور مدیر بیستک در افتتاحیه پنجمین نمایشگاه نقاشی کودکان کار و حاشیه نشین با موضوع ماهی سیاه کوچولو صمد بهرنگی – خانه هنرمندان ایران – مرداد ۱۴۰۱

fifth painting exhibition working children-bistac-ir01

این نمایشگاه در مرداد ۱۴۰۱ واقع در گالری زمستان باغ هنر خانه هنرمندان ایران به همت کارگاه خلاقیت گروه هوای تازه امروز و همکاری خانه کودک کوشا با رونمائی کتاب صوتی و چاپی  ماهی سیاه کوچولو صمد بهرنگی همراه نقاشی کودکان کار و حاشیه نشین برگزار گردید.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir02

مدیر فروشگاه اینترنتی بیستک در راستای ارج نهادن به امور هنری مردم نهاد با هماهنگی مؤسسه فرهنگی هنری آموزشی و انتشاراتی آشتی اقدام به بازدید آثار این هنرمندان نمود.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir03

” پروژه کارگاه خلاقیت برای کودکان “

این پروژه در قالب اجرای کلاس های خلاقه داستان خوانی و تصویر گری کودکان برگزار می گردد. در این پروژه  سعی می شود برای هر دوره سه ماهه یک داستان در نظر گرفته شده به صورت بخش بندی در دوازده جلسه در قالب هم خوانی و پرسش و پاسخ درباره شخصیت های داستان، موقعیت ها ، فضا و گره افکنی های داستان با بچه ها وارد چالش شده و آنها را با روند داستان در گیر کنیم. در پایان هر جلسه نیز از آنها می خواهیم بخشی از داستان را که با هم روایت کرده ایم طبق تصورات و تخیلات خود نقاشی کنند. هدف از این پروژه، پرورش خلاقیت، تقویت تجسم و خیال پردازی کودکان در قالب نقاشی و مصور کردن روایت های داستانی است. در نهایت نقاشی های منتخب بچه ها به همراه داستان مورد نظر در قالب کتابی مستقل منتشر شده و در صورت امکان همزمان نمایشگاهی برای نقاشی های بچه ها برگزار می شود و کتاب مورد نظرنیز در همان نمایشگاه رونمائی شده و به فروش برسد. انتشار این کتابها به صورت پیش فروش با سرمایه گذاری مستقیم اسپانسر انجام می شود و پس از فروش و برداشت اصل سرمایه چاپ و انتشار اثر، سود حاصل از آن تماما به بچه ها به عنوان حق التالیف ( یا حق التحریر ) کارشان پرداخت خواهد شد.

نیروان رضائی، گروه هوای تاره امروز، گرافیست ها، ناشر و دیگر طرفین در بازدهی مالی و فروش اثر،هیچ حق و دستمزدی برای خود قائل نبوده و تنها با رعایت حقوق معنوی اثر، نام و نشان شان در شناسنامه و پشت جلد کتاب ذکر می شود.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir04

” پروژه کتاب ماهی سیاه کوچولو “

این کتاب اولین عنوان از مجموعه کتاب هائی است که با همکاری گروه هوای تازه امروز و موسسات و تشکل های فعال در حوزه حمایت از کودکان در قالب پروژه کارگاه های خلاقیت تولید شده است. این پروژه از دیماه ۱۳۹۷ در قالب همکاری نیروان رضائی به نمایندگی از گروه هوای تازه امروز با موسسه نوید زندگی کوشا آغاز شده است.

عنوان پروژه : داستان ماهی سیاه کوچولو ، نوشته صمد بهرنگی

دبیر اجرائی پروژه و مدرس کارگاه خلاقیت : نیروان رضائی

مدت زمان پروژه : سه ماه ( از ابتدای دیماه تا انتهای اسفند ماه ۱۳۹۷ )

محتوای پروژه : در این پروژه، کتاب ” ماهی سیاه کوچولو ” در دوازده جلسه مجزا با حدود ۴۰ نفر از کودکان در دو گروه سنی ۶ تا ۹ سال و ۱۰ تا ۱۵ سال، دوره خوانی و روایت شده است. در هر جلسه ( حدود یک ساعت ) همزمان با بازخوانی داستان، به گفتگو درباره روایت، شخصیت ها، فضای داستان و گره افکنی ها پرداخته شده است. همچنین در قالب پرسش و پاسخ، هر کدام از بچه ها نظراتشان را در مورد تصمیمات ماهی سیاه کوچولو، رفتار و برخورد اطرافیان، ماجراهای اتفاق افتاده در داستان و تلاش های ماهی سیاه کوچولو برای حل چالش های پیش رو بیان کرده اند. در پایان هر جلسه نیز، از بچه ها خواسته شده تمام آنچه را که در این بخش از داستان شنیده و تصور کرده اند نقاشی کنند.

خروجی پروژه: در پایان این دوره، حدود ۱۰۰ نقاشی از بچه ها جمع آوری شد. از مجموع این نقاشی ها، حدود نیمی از آنها آثاری خلاقه و جذاب هستند و حتی داستان ماهی سیاه کوچولو را فراتر از ماجرای نقل شده کشیده اند. در واقع عناصری جدید را وارد داستان کرده اند یا ماجراهای دیگری را به داستان افزوده اند.

استفاده از نقاشی ها برای تدوین جدید کتاب : یکی از اهداف این پروژه، انتشار کتاب جدید ماهی سیاه کوچولو با نقاشی ها و تصویر گری این بچه ها بوده است. در واقع با به کارگیری نقاشی این بچه ها و انتشار کتابی که اسامی بچه ها به عنوان تصویر گر و نقاش در شناسنامه آن آورده شده، به رشد خلاقیت و هویت هنری آنها کمک شده است. سه نفر گرافیست و تصویرگر کتاب کودک به طور همزمان در این پروژه ما را همراهی کرده اند. در تصویر گری کتاب و بازسازی نقاشی بچه ها سعی شده است با حفظ هویت بصری اصل آثار، چیدمانی مطلوب و حرفه ای برای ارائه در بازار نشر کتاب کودک تدوین شود.

تصویر گران این کتاب : بهرنگ عبدی خورسند، ماهور مبارکه، لادن علیپور

گوینده و مجری کتاب صوتی : مهرنوش محتشمی

صد در صد سود حاصل از فروش به نفع کودکان سهیم در این پروژه ها هزینه خواهد شد و هیچ کدام از افراد دخیل در این پروژه هیچ سهمی از فروش و سود این اثر نداشته تمام مراحل کار را بدون دستمزد و رایگان انجام داده اند.

“افراد و گروه های دخیل در پروژه “

گروه هوای تازه امروز :

گروهی امدادی – هنری که از سال ۱۳۹۴ فعالیت خود را با هدف کمک به قشر آسیب دیده و در معرض آسیب با زبان هنر و خدمات فرهنگی – هنری آغاز کرده است. در طی هفت سال اخیر با تمرکز بر کودکان و با حمایت اسپانسر های گروه، لوازم التحریر، وسایل نقاشی و مقوا در اختیار آنها قرار داده شده، سپس نقاشی هایشان را از طریق نمایشگاه های مجازی و فیزیکال به فروش رسانده اند. نیمی از مبلغ فروش را به خود بچه ها پرداخت و نیم دیگر را صرف پروژه های آموزشی و پرورش خلاقیت آنها کرده اند. در طول هفت سال گذشته، هفت دوره نمایشگاه مجازی و چهار دوره نمایشگاه فیزیکال ( موسسه خوانش / پائیز ۱۳۹۶ / خانه هنرمندان ایران / بهار۱۳۹۷ / خانه هنر کژ و آرت / زمستان  ۱۳۹۷/ گالری گویا پائیز ۱۳۹۸ ) از نقاشی ها و آثار هنری بچه ها برگزار کرده اند. هدف گروه هوای تازه امروز، تعدیل و در نهایت حذف کار کودکان، کمک به پرورش خلاقیت و دیده شدن آثار هنری آنها، و ایجاد شبکه ای انسانی در رابطه با پرورش هنر و خلاقیت در کودکان است.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir05

موسسه نوید زندگی کوشا:

موسسه ای است که فعالیت خود را از سال ۱۳۷۷ و با هدف امداد رسانی، آموزش و مهارت آموزی به کودکان آغاز کرده است. این موسسه با حمایت مردمی و از طرف جمعی از زنان اداره می شود و چند خانه کودک را در پاچنار تهران، سیستان و بلوچستان و خراسان تحت پوشش خود داشته از طریق شبکه ای از مدرسان حامی، کلاس های آموزش هنری، ورزش، کارآموزی و کمک تحصیلی را برای اوقات فراغت کودکان برگزار می کند.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir06

” درباره داستان ماهی سیاه کوچولو و صمد بهرنگی “

ماهی سیاه کوچولو، یکی از داستان های صمد بهرنگی است. او این داستان را در سال ۱۳۴۶ نوشت و برای اولین بار در سال ۱۳۴۷ همراه تصویر گری فرشید مثقالی توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شد.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir07

ماهی سیاه کوچولو به عنوان کتاب کودک برگزیده سال ۱۳۴۷ انتخاب شد. همچنین جایزه ششمین نمایشگاه کتاب کودک در بلون ایتالیا و دیپلم افتخار دو سالانه براتیسلاوای چک اسلواکی ۱۹۶۷ به تصویرگری آن تعلق گرفت. این کتاب به بسیاری از زبان های جهان ترجمه شده است.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir08

صمد بهرنگی، آموزگار، داستان نویس، مترجم و فعال اجتماعی، روز دوم تیر ۱۳۱۸ در جنوب بافت قدیمی شهر تبریز در خانواده ای تهی دست  به دنیا آمد. صمد بهرنگی پس از تحصیلات دبستان و دبیرستان در مهر ۱۳۳۴ به دانشسرای مقدماتی پسران تبریز رفت و در خرداد ۱۳۳۶ از آنجا فارغ التحصیل شد. از مهر همان سال و در حالیکه تنها هجده سال سن داشت آموزگار شد و تا پایان عمر در آذرشهر، ممقان، قاضی جهان، گوگان، آخی جهان در استان آذربایجان شرقی که آن زمان روستا بودند تدریس کرد. در مهر ۱۳۳۷ برای ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات انگلیسی به دوره شبانه دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه تبریز رفت و هم زمان با آموزگاری، تحصیلش را تا خرداد ۱۳۴۱ و دریافت گواهی نامه پایان تحصیلات ادامه داد.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir09

صمد بهرنگی حق آموزش کودکان دور از مرکزی را که به زبانی غیر از زبان فارسی سخن می گفتند به رسمیت شناخت. او به کتاب های درسی انتقاد می کرد که این کتابها برای زندگی شهری نوشته شده اند. برای نمونه هرگز نگفته بودند که اگر برف سنگین آذربایجان ارتباط روستا را با خارج قطع کرد و نفت سقید در دره پیدا نشد و خود مریض بی دارو و درمان و تنها بود، چکار باید بکند؟ بنابراین روش های زندگی مناسب آنان را آموزش داد و تلاش کرد کودکان را به یادگیری، علاقه مند کند.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir10

بهرنگی تلاش می کرد پدر و مادر بچه ها را راضی کند که به جای بکارگیری بچه ها در کشتزار و گله داری، آنها را به مدرسه بفرستند. بهرنگی در ۱۳۳۹ نخستین داستان منتشر شده خود به نام عادت را نوشت، که با تلخون در ۱۳۴۰ ، بی نام در ۱۳۴۲ و داستان های دیگر ادامه یافت. او ترجمه هائی نیز از انگلیسی و زبان ترکی استانبولی به زبان فارسی و از فارسی به زبان ترکی آذربایجانی ( از جمله ترجمه شعرهائی از مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، فروغ فرخزاد و نیما یوشیج ) را انجام داد.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir12

صمد بهرنگی در روز ۹ شهریور ۱۳۴۷ همگام آبتی در رود ارس غرق شد.

بر سنگ مزار او در گورستان امامیه تبریز،عبارت ” دوست از دست رفته بچه ها ” نقش بسته است.

fifth painting exhibition working children-bistac-ir11

” آثار صمد بهرنگی “

داستان ها :

• عادت ۱۳۳۹

• تلخون و چند قصه دیگر ۱۳۴۲

• بی نام ۱۳۴۴

• اولدوز و کلاغ ها، پائیز ۱۳۴۴

• اولدوز و عروسک سخنگو، پائیز ۱۳۴۶

• کچل کفترباز، آذر ۱۳۴۶

• پسرک لبو فروش، آذر ۱۳۴۶

• افسانه محبت، زمستان ۱۳۴۶

• ماهی سیاه کوچولو (The Little Black Fish) ، تهران، مرداد ۱۳۴۷ با تصویرگری فرشید مثقالی شناخته شده ترین نوشته صمد بهرنگی

fifth painting exhibition working children-bistac-ir14

• پیر زن و جوجه طلائی اش، ۱۳۴۷

• یک هلو هزار هلو، تابستان ۱۳۴۷

• ۲۴ ساعت در خواب و بیداری، زمستان ۱۳۴۷

• کوراوغلو و کچل حمزه، تابستان ۱۳۴۷

• افسانه ای آذربایجان ترکی

• کلاغها،عروسک ها و آدم ها

• آه اما الاغها

• دومرول

fifth painting exhibition working children-bistac-ir13

کتاب ها و نوشتار ها :

• پاره پاره ( مجموعه شعر از چند شاعر )، تیر ۱۳۴۲

• کندوکاو در مسائل تربیتی ایران، تابستان ۱۳۴۴

• افسانه های آذربایجان ( ترجمه فارسی )، جلد یک ، اردیبهشت ۱۳۴۴

• تاپما جالار، قوشما جالار ( مثل ها و چیستان ها ) بهار ۱۳۴۵

• افسانه های آذربایجان ( ترجمه فارسی )، جلد ۲ ، تهران، اردیبهشت ۱۳۴۷

• انشا و نامه نگاری برای کلاس های ۲ و ۳ دبستان

• آذربایجان در جنبش مشروطه

• الفبا ویژه کودکان آذربایجان

• اهمیت ادبیات کودکان

• مجموعه مقاله ها

• فولکلور و شهر

fifth painting exhibition working children-bistac-ir15

برگردان ها :

• ما الاغ ها، عزیز نسسین، پائیز ۱۳۴۴

• دفتر اشعار معاصر از چند شاعر فارسی زبان

• خرابکار ( قصه هائی از چند نویسنده ترک زبان )، تیر ۱۳۴۸

• کلاغ سیاهه، مامین سیبیریاک ( و چند قصه دیگر برای کودکان)، خرداد ۱۳۴۸